7 pytań i odpowiedzi o "Rodzina 500+" na nowych zasadach

Rządowy program Rodzina 500 Plus ma za zadanie pomóc w wychowaniu dzieci poprzez przyznawanie świadczeń wychowawczych. Wypłacane pieniądze mają posłużyć jako częściowe pokrycie kosztów związanych z zaspokojeniem potrzeb życiowych oraz wychowaniem dziecka. Program w swoim założeniu poza poprawą sytuacji polskich rodzin ma również  przyczynić się do zwiększenia dzietności.       

Świadczenie 500 zł to wsparcie długofalowe. Kto otrzyma świadczenie?

Program Rodzina 500 plus to systemowe wsparcie polskich rodzin. Świadczenie wychowawcze w ramach Programu Rodzina 500 plus mogą otrzymać rodzice oraz opiekunowie dzieci do 18. roku życia. Rodzina z dwojgiem niepełnoletnich dzieci będzie mogła otrzymać 500 zł na drugie i kolejne dziecko niezależnie od dochodu. W przypadku rodzin z dochodem poniżej 800 zł netto na osobę wsparcie otrzyma rodzina także na pierwsze lub jedyne dziecko w wieku do ukończenia 18 r. życia. Dla rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym kryterium dochodowe jest wyższe i wynosi 1200 zł netto.

Czy każda rodzina może otrzymać wsparcie?

Świadczenie przysługuje rodzinie bez względu na stan cywilny rodziców. Otrzymają je zatem zarówno rodziny, w których rodzice są w związku małżeńskim, rodzice pozostający w nieformalnych związkach, jak i rodziny niepełne, choć w tym przypadku do uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego koniecznym jest, aby na dane dziecko zostały ustalone alimenty od drugiego rodzica, chyba że z przyczyn obiektywnych jest niemożliwe gdyż np. drugi z rodziców nie żyje, ojciec dziecka jest nieznany.
W przypadku rodziców rozwiedzionych wsparcie otrzyma ten rodzic, który faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.

Co w przypadku rodzin patchworkowych?

Jeżeli partnerzy żyją w związku nieformalnym i mają dzieci z poprzednich związków, które z nimi zamieszkują oraz wychowują co najmniej jedno wspólne dziecko, to wówczas świadczenie wychowawcze na pierwsze dziecko jest uzależnione od kryterium dochodowego, a na pozostałe dzieci bez względu na dochód. Dziecko do 25. r. ż., które pozostaje na utrzymaniu rodziców i wspólnie z nimi zamieszkuje, jest uwzględniane przy obliczaniu dochodu na osobę w rodzinie. Dzięki temu jego młodszy brat lub siostra może nadal otrzymywać wsparcie, jeśli dochód na osobę nie przekroczy 800 zł (1200 zł w przypadku wychowywania w rodzinie dziecka niepełnosprawnego).

Jak załatwić formalności?

Wniosek o świadczenie  wychowawcze składa się raz w roku. Można to zrobić przez internet, tj. za pośrednictwem: ministerialnej Platformy Usługowo - Informacyjnej „Emp@tia”, systemów teleinformatycznych banków krajowych, PUE ZUS oraz ePUAP, lub osobiście w gminie. Osoby ubiegające się o wsparcie na pierwsze dziecko, powinny udokumentować sytuację dochodową dołączając  do wniosku odpowiednie dokumenty, np: oświadczenie o dochodach nieopodatkowanych, dokumenty potwierdzające uzyskanie/utratę dochodu. Jeśli rodzina ubiega się o świadczenie wyłącznie na drugie i kolejne dzieci, nie jest konieczne dokumentowanie sytuacji dochodowej. Jedynie świadczenie na pierwsze dziecko jest uzależnione od kryterium dochodowego i w takim przypadku co roku trzeba potwierdzić fakt nieprzekroczenia tego progu. We wniosku trzeba podać co do zasady dane rodzica wnioskującego o świadczenie, dane drugiego z rodziców oraz dane dzieci wraz z dodatkowymi dokumentami, w tym oświadczeniami jeśli takie będą w indywidualnej sprawie niezbędne. Jednocześnie gmina sama pozyskuje podstawowe dane o dochodach opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych, więc nie trzeba dołączać tych informacji. Świadczenie wychowawcze, tak jak wszystkie świadczenia rodzinne, będzie wypłacane w sposób dogodny dla rodziców, czyli przede wszystkim przelewem na wskazane we wniosku konto.

Jak złożyć wniosek o "Rodzina 500 plus" on-line?

https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500-plus/jak-zlozyc-wniosek-o-rodzina-500-plus-on-line/

Kiedy będzie można składać wnioski?

Wnioski o świadczenie wychowawcze na  okres, trwający od 1 października 2017 r. do 30 września 2018 r., można składać od 1 sierpnia 2017 r. Jeśli osoba złoży kompletny i prawidłowo wypełniony wniosek o świadczenie wychowawcze na kolejny okres w terminie do 31 sierpnia, przyznanie świadczenia wychowawczego oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc październik nastąpi do 31 października tego roku.

W przypadku gdy osoba złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od 1 września do 31 września danego roku, ustalenie prawa oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc październik i listopad nastąpi nie później niż do 30 listopada tego roku.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenie wychowawcze złoży wniosek wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od 1 października do 31 października danego roku, ustalenie oraz wypłata przyznanego świadczenia za miesiąc październik, listopad i grudzień nastąpi nie później niż do dnia 31 grudnia tego roku.

Analogiczny mechanizm obowiązuje w kolejnych miesiącach, tj.:

• w przypadku złożenia kompletnego wniosku w listopadzie, przyznanie świadczenia następuje za miesiące od listopada, a wypłata przyznanego świadczenia nastąpi najpóźniej do dnia 31 stycznia,
• w przypadku złożenia kompletnego wniosku w grudniu, przyznanie świadczenia następuje za miesiące od grudnia, a wypłata przyznanego świadczenia nastąpi najpóźniej do końca lutego,
• w przypadku złożenia kompletnego wniosku w styczniu, przyznanie świadczenia następuje za miesiące od stycznia, a wypłata przyznanego świadczenia również nastąpi najpóźniej do końca lutego,
• wnioski składane od lutego będą podlegać rozpatrzeniu na bieżąco.

W przypadku złożenia wniosku na nowy okres zasiłkowy w kolejnych miesiącach, świadczenie będzie przyznawane od miesiąca, w którym rodzic złoży wniosek, a wypłaty przyznanego świadczenia realizowane będą co miesiąc na bieżąco.

500 plus a inne świadczenia dla rodzin?

Świadczenie wychowawcze 500 zł nie jest liczone do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń z innych systemów wsparcia, dotyczy to w szczególności świadczeń z pomocy społecznej, funduszu alimentacyjnego, świadczeń rodzinnych, dodatków mieszkaniowych.

Rodzina 500 plus w UE

Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, jeżeli rodzinie przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze. Jeśli rodzic przebywa w innym państwie UE, EOG lub Szwajcarii i złoży tam wniosek o świadczenia rodzinne, tamtejszy organ informuje o tym fakcie właściwego marszałka województwa w Polsce. Ten zaś przekazuje te informacje do właściwej gminy. Jest to mechanizm, który od wejścia Polski do UE, tj. od ponad 13 lat funkcjonuje już w systemie świadczeń rodzinnych i eliminuje sytuacje jednoczesnego pobierania świadczeń w więcej niż jednym kraju. 

500 plus a zamieszkiwanie za granicą

Podstawowym warunkiem otrzymania świadczenia wychowawczego, zgodnie z zapisem art. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, jest zamieszkiwanie w Polsce. Świadczenie wychowawcze nie przysługuje więc rodzicom, którzy nie zamieszkują w Polsce lecz za granicą i bez znaczenia pozostaje np. fakt posiadania obywatelstwa polskiego, czy nawet posiadania formalnego meldunku w Polsce (istotne jest, że w przypadku pobytu za granicą w innym państwie UE, EOG lub Szwajcarii, prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest w oparciu o unijne przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego). Gminne organy właściwe mogą weryfikować warunek zamieszkiwania w Polsce w zewnętrznych bazach danych, np. w bazach danych ubezpieczenia zdrowotnego, a w przypadku wątpliwości co do spełnienia warunku zamieszkiwania w Polsce, gminny organ właściwy będzie mógł wezwać rodzica ubiegającego się lub otrzymującego świadczenie wychowawcze do osobistego stawiennictwa w celu potwierdzenia zamieszkiwania w Polsce.

Więcej informacji o świadczeniu wychowawczym znajduje się na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej :  https://www.mpips.gov.pl/wsparcie-dla-rodzin-z-dziecmi/rodzina-500-plus/

Aktualności:

Rodzina 500 plus w UE - ważna zmiana od 1 stycznia 2018 r.

W związku z ustawą z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz. U. z 2017 poz. 1428), wprowadzono zmiany w zakresie organizacji rozpatrywania spraw dotyczących świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego (500+). 

Zmiany polegają na przekazaniu zadania w zakresu realizacji świadczeń w sprawach, w których mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego z poziomu  Marszałka Województwa na poziom Wojewody, co ma zapewnić lepszą organizację rozpatrywania wniosków i wpłynąć na ich terminowe rozpatrywanie.

W związku z powyższym Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej przekazują wszystkie sprawy związane w tym  zakresie urzędowi wojewódzkiemu, w wyniku czego kontakt w tym zakresie z Regionalnymi Ośrodkami Polityki Społecznej może być utrudniony. Tym samym, w sprawach indywidualnych po 1 stycznia 2018 r. osoby powinny kontaktować się bezpośrednio z Urzędem Wojewódzkim.

Jednocześnie informujemy, że Ministerstwo nie rozpatruje spraw indywidualnych oraz odwołań lub zażaleń na decyzje lub postanowienia.