Proszę czekać
Proszę czekać

Nasz serwis wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Są one wykorzystywane w celu zapewnienia poprawnego działania serwisu. W każdej chwili możesz dokonać zmiany ustawień dot. przechowywania plików cookies w Twojej przeglądarce. Korzystając z serwisu wyrażasz zgodę na przechowywanie plików cookies na Twoim komputerze.

Wsparcie rodziny.png (102 KB)

 

Informacja na temat podmiotów i organizacji świadczących usługi dla osób i rodzin dotkniętych przemocą w rodzinie na terenie województwa mazowieckiego.

 

Wspieranie rodziny
Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w sprawowaniu opieki nad dziećmi i ich wychowaniu to system zaplanowanych działań, które mają pomóc przywrócić takim rodzinom zdolności do pełnienia funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Działania te wspomagają rodziców, mających problemy w wypełnianiu obowiązków rodzicielskich, w taki sposób, aby zapobiec doprowadzeniu do sytuacji, w której dziecko, ze względu na jego dobro, zostałoby umieszczone w opiece zastępczej. Rodziny zagrożone kryzysem  są  stale monitorowane przez pracowników socjalnych, pedagogów szkolnych, pracowników medycznych i inne instytucje, w tym także – w razie potrzeby – przez Policję i kuratorów sądowych.

Pomoc rodzinie realizowana jest w formie konsultacji i poradnictwa specjalistycznego, terapii i mediacji, usług dla rodzin z dziećmi, pomocy prawnej oraz organizowania spotkań dla rodzin, w tym grup wsparcia. Pomocą służą asystenci rodziny, rodziny wspierające oraz placówki wsparcia dziennego.

Asystent rodziny
Celem pracy asystenta jest osiągnięcie przez rodzinę, którą się opiekuje, podstawowego poziomu stabilności życiowej umożliwiającej jej wychowywanie dzieci. Asystent wspiera rodziny wychowujące dzieci, w których występują problemy trudne do pokonania samodzielnie przez tę rodzinę, pomaga również rodzicom ubiegającym się o odzyskanie władzy rodzicielskiej. Jego głównym zadaniem jest niedopuszczenie do oddzielenia dzieci od rodziny oraz podjęcie działań zmierzających do zażegnania kryzysu w rodzinie. Asystent współpracuje z zespołem interdyscyplinarnym (działającym na mocy ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie). Asystent pracuje w elastycznym i nienormowanym czasie pracy, jest mobilny i dyspozycyjny, co ułatwia mu dostosowanie powierzonych mu zadań do rytmu życia rodziny i jej realnych potrzeb. Efektem prawidłowo prowadzonej pracy asystenta z rodziną powinno być pozostanie dziecka w rodzinie lub jego powrót do rodziców, jeżeli już  zostało  umieszczone poza rodziną. Pomoc świadczona przez asystenta rodziny jest zawsze prowadzona za jej zgodą i z jej aktywnym udziałem, z uwzględnieniem własnych możliwości tej rodziny oraz wsparcia zewnętrznego. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy – na mocy postanowienia sądu rodzinnego – rodzinie przydzielony zostaje asystent rodziny jako bezwzględnie konieczna metoda wsparcia jej funkcjonowania.

Placówka wsparcia dziennego
W ramach pomocy rodzinie placówki wsparcia dziennego obejmują opieką i wychowaniem dzieci w czasie pozalekcyjnym. Do placówek wsparcia dziennego zalicza się m. in. świetlice i kluby środowiskowe oraz ogniska wychowawcze. Sprawują one funkcje opiekuńcze, wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci, uczą gospodarowania czasem, odpowiedzialności, obowiązkowości. W placówkach tych prowadzi się zajęcia socjoterapeutyczne, wspomagające dzieci z zaburzeniami zachowania. Istnieją też placówki wsparcia dziennego niosące pomoc specjalistyczną dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych. Działają także tzw. wychowawcy podwórkowi, którzy pomagają rodzinie poprzez organizowanie zajęć dla dzieci na podwórkach, placach zabaw itp., w bezpośrednim kontakcie z dziećmi w ich środowisku. Placówki prowadzone są przez gminę (lub podmiot, któremu zleciła ona realizację tego zadania lub który uzyskał zezwolenie wójta) albo powiat.

Rodzina wspierająca
Rodzina wspierająca jest to rodzina z bezpośredniego otoczenia dziecka, czyli np. sąsiedzi czy rodzina zaprzyjaźniona. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w opiece i wychowaniu dziecka, prowadzeniu gospodarstwa domowego, a także kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.

Piecza zastępcza
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Ma ona charakter czasowy. Piecza zastępcza jest sprawowana w formie rodzinnej i instytucjonalnej. Formami rodzinnej pieczy zastępczej są: rodzina zastępcza i rodzinny dom dziecka. W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej lub gdy władza ta została im ograniczona Jest to więc forma pomocy dziecku w przypadku niemożności zapewnienia mu opieki i wychowania przez rodziców biologicznych. Rodzina zastępcza jest częścią szerszego systemu na rzecz pomocy dziecku i jego rodzinie. System ten tworzy zarówno rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka, placówki instytucjonalnej pieczy zastępczej, organizator rodzinnej pieczy zastępczej, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, jak i rodzina biologiczna oraz asystent rodziny, a także sąd decydujący o losie dziecka, kurator oraz inne instytucje świadczące pomoc na rzecz dziecka i rodziny w kryzysie (organizacje pozarządowe, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej).

Typy rodzin zastępczych
Rodzina zastępcza:

  • Spokrewniona – mogą ją stworzyć najbliżsi krewni dziecka, czyli dziadkowie
    lub rodzeństwo (babcia, dziadek, brat, siostra)
  • Niezawodowa – może ją stworzyć zarówno rodzina dziecka niebędąca wstępnymi
    lub rodzeństwem dziecka, jak i osoby niespokrewnione z dzieckiem
  • Zawodowa – to taka rodzina zastępcza, z którą starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej; tworzą ją małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, niebędący wstępnymi lub rodzeństwem dziecka.

Jeżeli umowę zawierają małżonkowie  jeden z nich, wskazany w umowie, otrzymuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy: minimum 4 lata. Obok  rodziny zastępczej zawodowej , tzw. „podstawowej " istnieją dwa szczególne typy zawodowej rodziny zastępczej:
- specjalistyczna – w takiej rodzinie przebywają dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności lub dzieci, które mają kłopoty w funkcjonowaniu społecznym umieszczane w rodzinie zastępczej na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz małoletnie matki z dziećmi.
- pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego – jak sama nazwa wskazuje jest to rodzina będąca rodzajem „pogotowia" dla dzieci. W takiej rodzinie dziecko przebywa do 4 miesięcy, jednak w uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do momentu rozstrzygnięcia  sytuacji prawnej dziecka.

Rodzinny dom dziecka – to miejsce, w którym może przebywać nie więcej niż ośmioro dzieci. Z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka starosta zawiera umowę o świadczenie usług, z tytułu której przysługuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy: minimum 5 lat.
Kto może stworzyć rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka?
Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka może stworzyć małżeństwo lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, jeżeli:

  • nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest jej ograniczona ani zawieszona,
  • wypełnia obowiązek alimentacyjny,
  • nie jest ograniczona w zdolności do czynności prawnych,
  • uzyska od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej
    lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
  • przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  • zapewni dziecku odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe (zaspokajanie indywidualnych potrzeb dziecka, m.in. rozwoju emocjonalnego, fizycznego
    i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego),
  • daje rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej.

Ponadto, pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, rodziny zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów. Wychowankowie rodzinnej pieczy zastępczej mogą przebywać w  dotychczasowej rodzinie zastępczej albo rodzinnym domu dziecka po uzyskaniu pełnoletniości, za zgodą rodziny zastępczej/ osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli się uczą lub legitymują się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczą się. 

Instytucjonalna piecza zastępcza
Instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:

1)   placówki opiekuńczo-wychowawczej;
2)   regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej;
3)   interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

Sąd umieszcza dziecko w instytucjonalnej pieczy zastępczej, jeżeli brak jest możliwości umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej lub z innych ważnych względów nie jest to zasadne. Placówki opiekuńczo–wychowawcze zapewniają całodobową opiekę i wychowanie dzieciom, których rodzice trwale lub okresowo nie mogą, nie potrafią lub nie chcą stworzyć im właściwych warunków życia i rozwoju. Umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej powinno służyć reintegracji rodziny, przywróceniu kompetencji wychowawczych rodzicom.

Zadania placówek opiekuńczo-wychowawczych
Placówka opiekuńczo-wychowawcza:

  • zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne
    i religijne;
  • realizuje przygotowany we współpracy z asystentem rodziny plan pomocy dziecku;
  • umożliwia kontakt dziecka z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej;
  • podejmuje działania w celu powrotu dziecka do rodziny;
  • zapewnia dziecku dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku i możliwości rozwojowych;
  • obejmuje dziecko działaniami terapeutycznymi;
  • zapewnia korzystanie z przysługujących świadczeń zdrowotnych.

Typy placówek opiekuńczo-wychowawczych:
Placówka opiekuńczo-wychowawcza jest prowadzona jako placówka opiekuńczo-wychowawcza typu:
1)   socjalizacyjnego;
2)   interwencyjnego;
3)   specjalistyczno-terapeutycznego;
4)   rodzinnego.

Placówka opiekuńczo-wychowawcza współpracuje z sądem, powiatowym centrum pomocy rodzinie, rodziną, asystentem rodziny, organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej oraz
z innymi instytucjami i osobami, które podejmują się wspierania działań wychowawczych placówki opiekuńczo-wychowawczej. Warunkiem koniecznym jest uzyskanie przez te osoby akceptacji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej oraz pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Wychowankowie mogą przebywać w  placówce opiekuńczo-wychowawczej po uzyskaniu pełnoletniości, za zgodą dyrektora placówki, nie dłużej niż do ukończenia 25. roku życia, jeżeli się uczą lub legitymują się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i uczą się. 

W regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej są umieszczane dzieci wymagające szczególnej opieki, które ze względu na stan zdrowia wymagający stosowania specjalistycznej opieki i rehabilitacji nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

W interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym umieszcza się dzieci, które wymagają specjalistycznej opieki oraz, które w okresie oczekiwania na przysposobienie, nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej. Pobyt dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym nie może trwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Regionalne placówki opiekuńczo-terapeutyczne oraz interwencyjne ośrodki preadopcyjne zapewniają specjalistyczną opiekę medyczną i rehabilitację dzieciom umieszczonym w tych placówkach i ośrodkach. Za tworzenie i rozwój rodzinnej pieczy zastępczej odpowiedzialny jest starosta powiatu, który wykonuje zadania w zakresie pieczy zastępczej za pośrednictwem powiatowego centrum pomocy rodzinie i organizatora  rodzinnej pieczy zastępczej.

Adopcja
Adopcja, inaczej przysposobienie (od łac.: adoptio oznacza przybranie, usynowienie), jest uznaniem dziecka innych rodziców, z którym nie ma więzi biologicznej, za własne. Ma ona nie tylko wymiar psychologiczny, lecz także prawny: powstałe w wyniku adopcji relacje łączące dziecko i jego nowych rodziców są tożsame z relacjami opartymi na więzach krwi i pochodzenia. Zarówno dziecko, jak i jego nowi rodzice, mają więc względem siebie takie same prawa i obowiązki, jakie istnieją między potomstwem a jego biologicznymi rodzicami.

Warunki adopcji
Przysposobić można osobę małoletnią, tylko dla jej dobra. W procesie adopcji najważniejsze jest dziecko. To do niego jest dobierana rodzina a nie odwrotnie. Nie oznacza to jednak umniejszania roli kandydatów na rodziców. Przygotowanie do powstania nowej rodziny przebiega zawsze z poszanowaniem obydwu stron procesu. Według kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przysposobić mogą tylko osoby, które:

  • mają pełną zdolność do czynności prawnych (tzn. są pełnoletnie i nieubezwłasnowolnione), umożliwiającą po adopcji sprawowanie władzy rodzicielskiej,
  • posiadają kwalifikacje osobiste (moralne i zdrowotne oraz stabilną sytuację materialną), które pozwolą w przyszłości na wywiązywanie się z obowiązków rodzicielskich,
  • uzyskały opinię kwalifikacyjną ośrodka adopcyjnego oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ten ośrodek.

Procedura adopcyjna
Droga do przysposobienia wiedzie przez ośrodek adopcyjny. Odgrywa on istotną rolę zarówno na etapie przygotowania do adopcji, jak i w jej trakcie, a po zakończeniu całej procedury może udzielać rodzinie adopcyjnej potrzebnego wsparcia. Wykaz ośrodków adopcyjnych, które na terenie danego województwa prowadzą postępowania adopcyjne, możecie Państwo znaleźć Biuletynie Informacji Publicznej tego województwa. Kandydaci mogą zwrócić się do dowolnego, wybranego przez siebie ośrodka adopcyjnego w kraju. Procedura rozpoczyna się od złożenia dokumentów oraz dokonania wstępnej oceny, dotyczącej ich kwalifikacji osobistych oraz motywacji do adopcji. Ocena ta weryfikowana jest poprzez późniejsze spotkania indywidualne, diagnozę pedagogiczną i psychologiczną kandydatów oraz wywiad adopcyjny. Następnym etapem jest skierowanie na bezpłatne szkolenie pomagające „oswoić" lęki i obawy kandydatów, towarzyszące planom adopcji. Omawia się na nim wiele ważnych problemów m. in. czy możliwe jest pokochanie dziecka innych rodziców, jaka jest rola genów, a jaka wychowania w rozwoju osoby, czy i jak wprowadzać dziecko w temat adopcji, co myśleć o jego rodzinie biologicznej. Szkolenie ma pomóc także w kształtowaniu kompetencji rodzicielskich w zakresie pielęgnacji dziecka, umiejętności rozpoznawania jego potrzeb na poszczególnych etapach życia, budowania jego poczucia wartości oraz rozwijania prawidłowych postaw wychowawczych. Szkolenie jest obowiązkowe, a zwolnieni są z niego jedynie kandydaci spokrewnieni lub spowinowaceni z dzieckiem, a także osoby, które wcześniej przysposobiły rodzeństwo dziecka oraz osoby sprawujące nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą (z wyjątkiem osób niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej). W dalszej kolejności, ośrodek adopcyjny przygotowuje ocenę końcową, zawierającą opinię kwalifikacyjną. Jej celem jest dokładne określenie potencjału kandydatów na rodziców oraz upewnienie się, że stworzą oni dla dziecka bezpieczną, akceptującą, kochającą i mądrą rodzinę. Pod uwagę brana jest również sytuacja materialna i mieszkaniowa kandydatów, niekaralność oraz stan zdrowia fizycznego i psychicznego (w tym brak uzależnień). Po uzyskaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej rozpoczyna się okres oczekiwania na dziecko. Rodziców dobiera się do dziecka w taki sposób, by potrafili oni właściwie zaspokoić jego potrzeby. Ośrodek adopcyjny przedstawia im informacje o sytuacji prawnej, rodzinnej, zdrowotnej i rozwoju psychoruchowym określonego dziecka. Dopiero po akceptacji tej propozycji następuje pierwszy kontakt kandydatów na rodziców z dzieckiem (z wyjątkiem adopcji międzynarodowych, gdzie pierwszy kontakt możliwy jest dopiero po wydaniu przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zgody na dalsze postępowanie w procedurze adopcyjnej). Kontakt ten się zwykle na terenie placówki, w której ono przebywa, lub u osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą, a czasami w ośrodku adopcyjnym. Należy pamiętać, że na stworzenie więzi z dzieckiem potrzeba czasu i cierpliwości, temu służą m. in. kolejne spotkania. Po podjęciu decyzji o adopcji poznanego dziecka kandydaci uzyskują od pracowników ośrodka adopcyjnego pomoc w przygotowaniu wniosku do sądu o jego przysposobienie. Przed orzeczeniem przysposobienia sąd opiekuńczy może wydać postanowienie o styczności, określające sposób i okres osobistego kontaktu przyszłych rodziców z dzieckiem (w przypadku adopcji międzynarodowej jest ona obligatoryjna). Postanowienie to zazwyczaj umożliwia kandydatom zabranie dziecka do domu, dzięki czemu możliwe jest ich głębsze poznanie się i budowanie wzajemnej więzi. Jeśli nastąpi przejęcie bezpośredniej opieki nad dzieckiem (tzw. okres styczności), pracownicy ośrodka adopcyjnego wspierają rodziców w nowej dla nich roli podczas odwiedzin. Ponadto sporządzają sprawozdanie o kontaktach z okresu preadopcji dla potrzeb sądu oraz, na jego wezwanie, uczestniczą w rozprawie. O adopcji dziecka przez nowych rodziców decyduje sąd opiekuńczy.

Ośrodek adopcyjny wspiera także rodziny, które już przysposobiły dziecko, na ich prośbę udzielając im pomocy. Rodzice, którzy adoptowali dziecko, mogą korzystać ze spotkań indywidualnych lub uczestniczyć w życiu środowiska rodzin adopcyjnych, czy grup wsparcia.

Zgłoszenie dziecka do adopcji
Dziecko do adopcji mogą zgłosić sami rodzice, podmiot leczniczy, organizator rodzinnej pieczy zastępczej, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego oraz inna instytucja lub osoba. Zgłoszenie przekazuje się do ośrodka adopcyjnego działającego na terenie województwa, w którym przebywa dziecko. Przy tym zgoda rodziców na przysposobienie dziecka nie może być wyrażona wcześniej niż po upływie sześciu tygodni od jego urodzenia.

Kwalifikacja dziecka do adopcji i poszukiwanie rodziców adopcyjnych
Ośrodek adopcyjny sprawdza, czy adopcja jest możliwa i wskazana dla dobra dziecka, ustala sytuację prawną dziecka, przeprowadza diagnozę psychologiczną, określa jego specjalne potrzeby np. w zakresie terapii, leczenia, nauczania. Na podstawie tych informacji kwalifikuje dziecko do adopcji, a następnie rozpoczyna poszukiwanie kandydatów do jego przysposobienia. Prawo do ubiegania się o adopcję dziecka w pierwszej kolejności mają osoby spokrewnione lub spowinowacone z dzieckiem, osoby, które adoptowały jego rodzeństwo, a także rodzina zastępcza lub rodzinny dom dziecka, u których dziecko przebywa. Jeśli ośrodek adopcyjny nie znajdzie kandydatów do adopcji dziecka w regionie, na którym działa, poszukiwani są oni na terenie całego województwa, a następnie w całym kraju.

Adopcja międzynarodowa
W sytuacji, kiedy nie jest możliwe znalezienie odpowiedniego kandydata do adopcji dziecka (np. z powodu jego choroby) i nie istnieje możliwość zapewnienia mu w żaden inny odpowiedni sposób opieki w kraju jego pochodzenia, możliwa jest adopcja zagraniczna.

 

 

LpNazwaOpisTypRozmiarData
LpNazwaOpisTypRozmiarData